Λόγω των πρόσφατων περιστατικών στην Ελληνική κοινωνία, διαμοιρασμού πορνογραφικού υλικού χωρίς τη συναίνεση άπαντων των μερών, όπου οδήγησε στο έσχατο σημείο της αυτοκτονίας σε ορισμένες περιπτώσεις, κατέστη πλέον επιτακτική η ανάγκη θέσπισης ειδικής ποινικής διάταξης για την αντιμετώπιση του μη συναινετικού διαμοιρασμού πορνογραφικού υλικού. Η ανάγκη αυτή, της προστασίας του δικαιώματος της προσωπικότητας των θιγόμενων, οδήγησε στην ψήφιση του ν. 4947/23.06. 2022, όπου με το άρθρο 38 αυτού, προστέθηκε η διάταξη του άρθρου 346 στον Ποινικό Κώδικα περί «εκδικητικής πορνογραφίας».

Η διαμορφούμενη αντικειμενική υπόσταση του ανωτέρω εγκλήματος, το οποίο εμπεριέχεται στο δέκατο ένατο βιβλίο του Ποινικού Κώδικα και αναφέρεται στα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, έχει ως εξής: Στην πλήρωση αυτής της πράξης, οδηγείται ο δράστης με την προσβολή των εννόμων  αγαθών της γενετήσιας ζωής και ελευθερίας, τη μη συναινετική κοινολόγηση ή την ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσωπικών εικόνων ή οπτικοακουστικού υλικού που ανάγονται στη γενετήσια ζωή του παθόντος ακόμα και αν αυτές δημιουργήθηκαν με τη συναίνεσή του.

Ειδικότερα, στον από 01.05.2024 ισχύοντα Ποινικό κώδικα η διάταξη περί εκδικητικής πορνογραφίας, τυποποιείται στο άρθρο 346 κατά το οποίο:

Άρθρο 346 ΠΚ -  Εκδικητική πορνογραφία (revenge porn):

  1. Όποιος χωρίς δικαίωμα κοινολογεί σε τρίτο πρόσωπο ή αναρτά σε κοινή θέα, πραγματική, αλλοιωμένη ή σχεδιασμένη εικόνα ή κάθε είδους οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό, στο οποίο αποτυπώνεται μη δημόσια πράξη άλλου που αφορά στη γενετήσια ζωή του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή.
  2. Όποιος απειλεί άλλον ότι θα τελέσει τις πράξεις της παρ. 1 τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους. Αν ο υπαίτιος της πράξης του προηγούμενου εδαφίου εξαναγκάζει άλλον σε πράξη ή παράλειψη ή ανοχή για την οποία αυτός δεν έχει υποχρέωση, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών.
  3. Με κάθειρξη έως οκτώ (8) έτη και χρηματική ποινή τιμωρείται η πράξη της παρ. 1 αν τελείται:
    1. με ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης με αόριστο αριθμό αποδεκτών,
    2. από ενήλικο και αφορά σε ανήλικο,
    3. σε βάρος νυν ή πρώην συζύγου ή συντρόφου του υπαιτίου ή σε βάρος προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή βρίσκεται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του,
    4. με σκοπό να προσπορίσει ο υπαίτιος στον εαυτό του ή σε άλλον περιουσιακό όφελος.
  4. Αν κάποια από τις πράξεις των προηγούμενων παραγράφων οδήγησε το θύμα σε απόπειρα αυτοκτονίας επιβάλλεται κάθειρξη και χρηματική ποινή. Αν η πράξη του προηγούμενου εδαφίου οδήγησε στο θάνατο επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή.»

Ως εκ των ανωτέρω, το ποινικό αδίκημα της εκδικητικής πορνογραφίας, διακρίνεται σε τέσσερις κατηγορίες, τρεις πλημμεληματικές και μια κακουργηματική.

Οι πλημμεληματικές μορφές του αδικήματος, συναντώνται στις παραγράφους ένα και δύο της ανωτέρω διάταξης και αφορούν:

  1. Στην καταγραφή του πορνογραφικού υλικού με τη συγκατάθεση άπαντων των συμμετεχόντων, όπου ωστόσο, η μετέπειτα διάδοση του παραχθέντος υλικού πραγματοποιείται χωρίς τη συγκατάθεση έστω και ενός εκ των συμμετεχόντων.
  2. Στην καταγραφή του πορνογραφικού υλικού χωρίς τη γνώση και συγκατάθεση έστω και ενός εκ των συμμετεχόντων και στην εν συνεχεία διάδοση του υλικού, ομοίως χωρίς συγκατάθεση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο νόμος προστατεύει το δικαίωμα της  πληροφοριακής αυτοδιάθεσης του θιγόμενου προσώπου, το οποίο, μεταξύ άλλων αποτελεί επιμέρους έκφανση του δικαιώματος της ιδιωτικότητας. Ακόμη και αν η παραγωγή του υλικού έγινε με τη συγκατάθεση του θιγόμενου, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί από τον δράστη,  δεν είναι, νομικώς αποδεκτή η περαιτέρω διακίνηση του υλικού σε τρίτα πρόσωπα τα οποία δεν επιθυμεί ο θιγόμενος, διότι η συγκατάθεση του παθόντος αφορούσε στην παραγωγή και διατήρηση από τον δράστη και όχι στη διάδοση του υλικού προς τρίτα πρόσωπα. Η περίπτωση αυτή, συναντάται κατά βάσει μεταξύ πρώην συντρόφων, όπου όταν η σχέση διαρρηγνύεται και παύουν τα αμοιβαία συναισθήματα μεταξύ των μερών, κάποιος εκ των συντρόφων, προωθεί το πορνογραφικό υλικό σε τρίτα πρόσωπα, είτε με σκοπό τη διαπόμπευση του έτερου μέρους, είτε και χωρίς κάποιον ιδιαίτερο σκοπό. Σχετικά με το προβλεπόμενο πλαίσιο ποινών τυποποιείται ως αξιόποινη πράξη, τιμωρούμενη σε βαθμό σοβαρού πλημμελήματος (από 3 έως 5 έτη φυλάκιση και χρηματική ποινή), κάθε πράξη με την οποία ο δράστης χωρίς δικαίωμα αποκαλύπτει ή αναρτά στο διαδίκτυο κάθε είδους οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό, όπως για παράδειγμα φωτογραφίες, εικόνες ή video, στα οποία απεικονίζεται η γενετήσια ζωή του θύματος. Όπως προκύπτει το εν λόγω έγκλημα διαμορφώνεται ως ουσιαστικό, καθώς η ίδια η κοινολόγηση συνίσταται στη βλάβη της γενετήσιας ζωής του θύματος. Σημειώνεται ότι για την επέλευση της βλάβης πρέπει η πράξη του δράστη να παραπέμπει σε ταυτοποιήσιμο πρόσωπο (να διακρίνεται το πρόσωπο του θύματος ή τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που το καθιστούν αναγνωρίσιμο.
  3. Στην απειλή άλλως εκβίαση του θιγόμενου, ότι ο δράστης θα τελέσει κάποια από τις ανωτέρω πράξεις. Στην παρ. 2 τυποποιούνται ουσιαστικά πράξεις απειλής (άρθρο 333 ΠΚ) και παράνομης βίας (άρθρο 330 ΠΚ), οι οποίες λόγω της αφόρητης πίεσης που προκαλούν στο θύμα, τιμωρούνται με αυστηρότερο πλαίσιο ποινής. Στην περίπτωση αυτή, ο δράστης ο οποίος απειλεί το θύμα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από ένα έως πέντε έτη, ενώ ο δράστης ο οποίος εκβιάζει το θύμα, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από ένα έως πέντε έτη και χρηματική ποινή. Θα πρέπει δε να σημειωθεί, ότι από 01.05.2024, με την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, οι ποινές των ανωτέρω πλημμελημάτων ΔΕΝ αναστέλλονται. Για το λόγο αυτό, καθίσταται πλέον επιτακτική η ανάγκη παράστασης στο δικαστήριο ενός έμπειρου δικηγόρου – ποινικολόγου, προκειμένου να επιχειρηματολογήσει με τους κατάλληλους νομικούς ισχυρισμούς, ώστε, στην περίπτωση της καταδίκης και ενόψει και του τεκμηρίου της αθωότητας, να μην φυλακιστεί ένα πρόσωπο από το πρωτόδικο ακόμα δικαστήριο, δοθέντος πως πάντοτε υπάρχει η περίπτωση της απαλλαγής του κατηγορουμένου στο εφετείο. Στην περίπτωση αυτή, όμως, η απαλλαγή θα τυγχάνει γράμμα κενό και άνευ σημασίας, εάν έως τότε έχει εκτελεστεί η πρωτόδικη ποινή.

Οι κακουργηματικές μορφές του αδικήματος, συναντώνται στην Τρίτη και τέταρτη παράγραφο της ανωτέρω διάταξης και αφορούν:

  1. Στην περίπτωση όπου: α. ο δράστης αναρτά το πορνογραφικό υλικό στο διαδίκτυο ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αόριστο αριθμό αποδεκτών, β. ο δράστης είναι ενήλικος και το θύμα ανήλικο, γ. η πράξη τελείται σε βάρος συζύγου ή συντρόφου (νυν ή πρώην), προσώπου που συνοικεί με τον δράστη ή που έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή βρίσκεται υπό την επιμέλεια του ή την προστασία του ή που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, δ. όταν η πράξη τελείται με σκοπό προσπορισμό περιουσιακού οφέλους στον δράστη ή σε τρίτο πρόσωπο. Στις περιπτώσεις αυτές, απειλείται ποινή κάθειρξης από 5 έως 8 έτη και χρηματική ποινή.
  2. Στην περίπτωση όπου κάποια από τις πράξεις των προηγούμενων παραγράφων του δράστη, οδηγήσει το θύμα σε απόπειρα αυτοκτονίας, επιβάλλεται η ποινή της κάθειρξης (από 5 έως 20 έτη) και χρηματική ποινή. Τέλος, στην περίπτωση όπου κάποια από τις πράξεις των προηγούμενων παραγράφων του δράστη, οδηγήσει το θύμα στον θάνατο, επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών (από 10 έως 20) και χρηματική ποινή.

Ως προς τα απαιτούμενα στοιχεία για την πλήρωση των δομικών στοιχείων του εγκλήματος της εκδικητικής πορνογραφίας:

Προστατευόμενο έννομο αγαθό από την πολιτεία, στην προκείμενη περίπτωση είναι η γενετήσια αξιοπρέπεια του παθόντος, καθώς και το δικαίωμα στην πληροφοριακή του αυτοδιάθεση. Ωστόσο, για την κατάφαση της αξιόποινης πράξης, απαιτείται να μπορεί να τακτοποιηθεί το θιγόμενο πρόσωπο από το πορνογραφικό (συνήθως βιντεοπληπτικό) υλικό. Θα πρέπει δηλαδή, να μπορεί να συναχθεί από την εικόνα ή τον ήχο η ταυτότητα του προσώπου. Έτσι, σε περιπτώσεις αλλοίωσης, επεξεργασίας ή εισχώρησης σχεδιασμών στην πορνογραφική εικόνα ή στο οπτικοακουστικό υλικό, θα πρέπει, απαραιτήτως, να μπορεί να διακριβωθεί κατά αντικειμενικό τρόπο, ή να συναχθεί συμπερασματικά βάσει των ιδιαίτερων κάθε φορά συνθηκών της κρινόμενης υπόθεσης, η ταυτότητα του θιγόμενου.

Ως προς την υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος, σε όλες τις μορφές του (πλημμεληματικές ή κακουργηματικές) απαιτείται δόλος του δράστη, οποιουδήποτε βαθμού. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να γίνει λόγος για εκδικητική πορνογραφία και να καταδικαστεί ο δράστης, στο πρόσωπο του οποίου δεν υπήρχε δόλος, δεδομένου ότι η παρούσα πράξη ΔΕΝ τιμωρείται όταν συντρέχει αμέλεια. Όταν δηλαδή, ο δράστης δεν διακίνησε το πορνογραφικό υλικό με γνώση, πρόθεση ή σκοπό να τελέσει την αξιόποινη αυτή πράξη, αλλά ο σκοπός του ήταν άλλος, ή όταν απλά δεν υπήρχε καθόλου σκοπός. Βεβαίως, αυτά είναι ιδιαίτερα λεπτά ζητήματα, για τα οποία αναπτύσσεται ιδιαίτερη νομική επιχειρηματολογία από έναν έμπειρο ποινικολόγο δικηγόρο.

Για το λόγο αυτό, ένεκα της ιδιαιτερότητας αυτών των αδικημάτων, ο ενδιαφερόμενος, είτε ο φερόμενος ως δράστης είτε το θύμα, θα πρέπει να αναζητήσουν έναν εξειδικευμένο και έμπειρο  στο ποινικό δίκαιο δικηγόρο προκειμένου να αναδείξει και να επιχειρηματολογήσει για τα ιδιαίτερα αυτά νομικά ζητήματα.

Το δικηγορικό μας γραφείο, με τη μακροσκελή διαχείριση ποινικών υποθέσεων πάσης φύσεως, με τους  έμπειρους και εξειδικευμένους ποινικολόγους που το πλαισιώνουν και με επικεφαλής την ποινικολόγο Αναστασία Β. Κερχανατζίδου, υπ Διδάκτωρ Ποινικού Δικαίου, αναλαμβάνει υπεύθυνα και αξιόπιστα τη υπεράσπιση των εντολέων του σε ποινικές υποθέσεις εκδικητικής πορνογραφίας, οι οποίες απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία.  Στόχος μας είναι η διαφύλαξη και πιστή τήρηση των δικαιωμάτων των εντολέων μας και η αποφυγή άδικων ή άστοχων αποφάσεων σε βάρος τους. Ταυτόχρονα, μεριμνούμε για τη δικαίωση του παθόντος, δια της σύνταξης μηνύσεως – εγκλήσεως, για τελεσθέντα σε βάρος των εντολέων μας, παριστάμενοι για την υποστήριξη της κατηγορίας και της σύνταξης αγωγών διεκδίκησης σχετικής αποζημίωσης.  Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλέφωνα 210 5155994, 211 0131115, 6959406687 ή στο email: info@kerchanatzidou-law.gr.

 

Επικοινωνήστε μαζί μας τώρα: +30 6959406687