Η επιτροπεία ανηλίκου, είναι ένας θεσμός ο οποίος στόχο έχει να «υποκαταστήσει» την οικογένεια και να προστατεύσει τον ανήλικο, όταν αυτός δεν «προστατεύεται» από τους γονείς του. Αντικείμενο αυτής της προστασίας, είναι τα προσωπικά και οικονομικά συμφέροντα του ανηλίκου. Με τον θεσμό της επιτροπείας, ρυθμίζεται η επιμέλεια του προσώπου του ανηλίκου, η διοίκηση της περιουσίας του και η νομική του εκπροσώπηση. Τέτοιες περιπτώσεις (έλλειψη προστασίας ανηλίκου), οι οποίες οδηγούν στην επιτροπεία του ανηλίκου, έχουμε συνήθως, σε περιπτώσεις, όπου δεν υπάρχει γονική μέριμνα του ανηλίκου, λόγω θανάτου των γονέων του, ή κήρυξης τους σε αφάνεια, ή όταν τους αφαιρείται η γονική μέριμνα από τους γονείς.
Θα πρέπει πάντως, να γίνει μια διάκριση της επιτροπείας ανηλίκου, από τον διορισμό ειδικού επιτρόπου. Διότι η επιτροπεία του ανηλίκου, ως θεσμός, αφορά σε μια συνολική διαχείριση των υποθέσεων του ανηλίκου, ενώ ο διορισμός ειδικού επιτρόπου, αφορά σε συγκεκριμένες μόνο υποθέσεις του ανηλίκου. Τέτοιες υποθέσεις στην περίπτωση ειδικού επιτρόπου, αποτελούν, ενδεικτικά, ο διορισμός ειδικού επιτρόπου ώστε να εκπροσωπήσει τον ανήλικο σε δίκη προσβολής πατρότητας, ή σε περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων του ανηλίκου με τον ασκούντα τη γονική του μέριμνα, κ.λπ. Για την περίπτωση αυτή, του ειδικού επιτρόπου, θα αναφερθούμε πιο συγκεκριμένα, σε επόμενο άρθρο μας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα άρθρα 1589 – 1654 ΑΚ ο ανήλικος τίθεται σε επιτροπεία όταν κανένας γονέας δεν έχει ή δεν μπορεί να ασκήσει τη γονική μέριμνα ή όταν οι γονείς παραβαίνουν τα καθήκοντά τους για την επιμέλεια του τέκνου ή τη διοίκηση της περιουσίας του. Από τις διατάξεις των άρθρων 1511, 1512 και 1514 του Αστικού Κώδικα, προκύπτει ότι η γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων, όπως αυτή προσδιορίζεται από τη διάταξη του άρθρου 1510 του ιδίου Κώδικα, ασκείται από τους γονείς τους από κοινού. Σε περίπτωση που ένας από αυτούς αποβιώσει ή κηρυχθεί σε αφάνεια ή κηρυχθεί έκπτωτος της άσκησής της ή δεν είναι σε θέση να την ασκήσει, για λόγους πραγματικούς (αποκλεισμός, φυλάκιση, αιχμαλωσία, μακρόχρονη απουσία στο εξωτερικό) ή νομικούς (δικαστική συμπαράσταση, ανικανότητα για δικαιοπραξία), τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων του ασκεί μόνος ο άλλος γονέας.
Με βάση το άρθρο 1592 του Αστικού Κώδικα, ο επίτροπος διορίζεται πάντοτε από το δικαστήριο (δοτή επιτροπεία). Εάν ο ανήλικος δεν είναι έγγαμος και δεν έγινε υπόδειξη από κάποιον γονέα, το Δικαστήριο αναζητεί τον καταλληλότερο επίτροπο αρχικά μεταξύ των πλησιέστερων συγγενών του ανηλίκου, προκειμένου, να διατηρηθεί ο οικογενειακός χαρακτήρας της επιτροπείας.
Έτσι, επίτροπος διορίζεται κατά προτίμηση ένα από τα ακόλουθα κατά σειρά πρόσωπα: 1. O ενήλικος σύζυγος του ανηλίκου. 2. Tο φυσικό πρόσωπο που ορίστηκε με διαθήκη ή με δήλωση στον ειρηνοδίκη ή σε συμβολαιογράφο από όποιον ασκούσε τη γονική μέριμνα κατά το χρόνο της δήλωσης και κατά το θάνατό του. 3. Το κατά την κρίση του δικαστηρίου καταλληλότερο πρόσωπο με προτίμηση προς τους πλησιέστερους συγγενείς του ανηλίκου. Δεν διορίζεται επίτροπος αυτός που πρέπει να προτιμηθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο, αν συντρέχει ένας από τους λόγους του άρθρου 1595, αν ο ίδιος αποποιείται την επιτροπεία ή αν αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του ανηλίκου. Έως το διορισμό του επιτρόπου έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 1601 και 1602 (διορισμός προσωρινού επιτρόπου, έπειτα από σχετικό αίτημα χορήγησης προσωρινής διαταγής από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών).
Δεν διορίζεται επίτροπος, σύμφωνα με το άρθρο 1595 του Αστικού Κώδικα: 1. Αυτός που δεν έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα. 2. Ο ενήλικος, για τον οποίο έχει διοριστεί προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης, σύμφωνα με το άρθρο 1672 Α.Κ. 3. Όποιος αποκλείστηκε από την επιτροπεία με διάταξη τελευταίας βούλησης εκείνου που δικαιούται να υποδείξει το πρόσωπο του επιτρόπου.
Κρίσιμο στοιχείο, για τον διορισμό του κατάλληλου επιτρόπου, αποτελεί το συμφέρον του ανηλίκου. Εξ’αυτού του λόγου, το Δικαστήριο αποφασίζει πάντα με γνώμονα το συμφέρον του ανηλίκου, για τον προσδιορισμό του οποίου εξετάζεται πρωταρχικά ο συναισθηματικός δεσμός με τα άλλα πρόσωπα και δευτερευόντως η περιουσιακή κατάσταση των τελευταίων.
Η έννοια του επιτρόπου είναι απαραίτητη για τη διεκπεραίωση πλείστων ζητημάτων τα οποία αφορούν στον ανήλικο. Ειδικότερα, με την επιτροπεία και τον συνακόλουθο διορισμό επιτρόπου, ρυθμίζεται επί της ουσίας η επιμέλεια του ανηλίκου, την οποία πλέον έχει και ασκεί ο επίτροπος. Περαιτέρω, με άδεια του εποπτικού συμβουλίου ο επίτροπος δικαιούται στο όνομα του ανήλικου να εκμισθώνει ή να μισθώνει ακίνητα, να συνάπτει σύμβαση με αντικείμενο την παροχή της εργασίας του ανηλίκου ή σύμβαση μαθητείας και να επιχειρεί κάθε άλλη πράξη που υπερβαίνει τα όρια της τακτικής διαχείρισης εκτός της διάθεσης και εκποίησης περιουσιακών στοιχείων του ανηλίκου (όπου απαιτείται ειδική άδεια δικαστηρίου), να αποδέχεται ή να αποποιείται κληρονομία καθώς και πολλά άλλα.
Οι εξειδικευμένοι στο οικογενειακό δίκαιο συνεργάτες του γραφείου μας, αναλαμβάνουν με επαγγελματισμό και ακεραιότητα υποθέσεις αναγνώρισης – προσβολής της πατρότητας ή της μητρότητας τέκνων, περιουσιακών αξιώσεων μεταξύ των συζύγων, θέση προσώπων σε δικαστική συμπαράσταση, υιοθεσίες κ.λπ., με απόλυτη εχεμύθεια και σεβασμό στη λεπτότητα των συναφών υποθέσεων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία της δικαστικής προσβολής πατρότητας του τέκνου, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλέφωνα 210 5155994, 211 0131115, 6959406687 ή στο email: info@kerchanatzidou-law.gr.
Η επιτροπεία ανηλίκου, είναι ένας θεσμός ο οποίος στόχο έχει να «υποκαταστήσει» την οικογένεια και να προστατεύσει τον ανήλικο, όταν αυτός δεν «προστατεύεται» από τους γονείς του. Αντικείμενο αυτής της προστασίας, είναι τα προσωπικά και οικονομικά συμφέροντα του ανηλίκου. Με τον θεσμό της επιτροπείας, ρυθμίζεται η επιμέλεια του προσώπου του ανηλίκου, η διοίκηση της περιουσίας του και η νομική του εκπροσώπηση. Τέτοιες περιπτώσεις (έλλειψη προστασίας ανηλίκου), οι οποίες οδηγούν στην επιτροπεία του ανηλίκου, έχουμε συνήθως, σε περιπτώσεις, όπου δεν υπάρχει γονική μέριμνα του ανηλίκου, λόγω θανάτου των γονέων του, ή κήρυξης τους σε αφάνεια, ή όταν τους αφαιρείται η γονική μέριμνα από τους γονείς.
Θα πρέπει πάντως, να γίνει μια διάκριση της επιτροπείας ανηλίκου, από τον διορισμό ειδικού επιτρόπου. Διότι η επιτροπεία του ανηλίκου, ως θεσμός, αφορά σε μια συνολική διαχείριση των υποθέσεων του ανηλίκου, ενώ ο διορισμός ειδικού επιτρόπου, αφορά σε συγκεκριμένες μόνο υποθέσεις του ανηλίκου. Τέτοιες υποθέσεις στην περίπτωση ειδικού επιτρόπου, αποτελούν, ενδεικτικά, ο διορισμός ειδικού επιτρόπου ώστε να εκπροσωπήσει τον ανήλικο σε δίκη προσβολής πατρότητας, ή σε περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων του ανηλίκου με τον ασκούντα τη γονική του μέριμνα, κ.λπ. Για την περίπτωση αυτή, του ειδικού επιτρόπου, θα αναφερθούμε πιο συγκεκριμένα, σε επόμενο άρθρο μας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα άρθρα 1589 – 1654 ΑΚ ο ανήλικος τίθεται σε επιτροπεία όταν κανένας γονέας δεν έχει ή δεν μπορεί να ασκήσει τη γονική μέριμνα ή όταν οι γονείς παραβαίνουν τα καθήκοντά τους για την επιμέλεια του τέκνου ή τη διοίκηση της περιουσίας του. Από τις διατάξεις των άρθρων 1511, 1512 και 1514 του Αστικού Κώδικα, προκύπτει ότι η γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων, όπως αυτή προσδιορίζεται από τη διάταξη του άρθρου 1510 του ιδίου Κώδικα, ασκείται από τους γονείς τους από κοινού. Σε περίπτωση που ένας από αυτούς αποβιώσει ή κηρυχθεί σε αφάνεια ή κηρυχθεί έκπτωτος της άσκησής της ή δεν είναι σε θέση να την ασκήσει, για λόγους πραγματικούς (αποκλεισμός, φυλάκιση, αιχμαλωσία, μακρόχρονη απουσία στο εξωτερικό) ή νομικούς (δικαστική συμπαράσταση, ανικανότητα για δικαιοπραξία), τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων του ασκεί μόνος ο άλλος γονέας.
Με βάση το άρθρο 1592 του Αστικού Κώδικα, ο επίτροπος διορίζεται πάντοτε από το δικαστήριο (δοτή επιτροπεία). Εάν ο ανήλικος δεν είναι έγγαμος και δεν έγινε υπόδειξη από κάποιον γονέα, το Δικαστήριο αναζητεί τον καταλληλότερο επίτροπο αρχικά μεταξύ των πλησιέστερων συγγενών του ανηλίκου, προκειμένου, να διατηρηθεί ο οικογενειακός χαρακτήρας της επιτροπείας.
Έτσι, επίτροπος διορίζεται κατά προτίμηση ένα από τα ακόλουθα κατά σειρά πρόσωπα: 1. O ενήλικος σύζυγος του ανηλίκου. 2. Tο φυσικό πρόσωπο που ορίστηκε με διαθήκη ή με δήλωση στον ειρηνοδίκη ή σε συμβολαιογράφο από όποιον ασκούσε τη γονική μέριμνα κατά το χρόνο της δήλωσης και κατά το θάνατό του. 3. Το κατά την κρίση του δικαστηρίου καταλληλότερο πρόσωπο με προτίμηση προς τους πλησιέστερους συγγενείς του ανηλίκου. Δεν διορίζεται επίτροπος αυτός που πρέπει να προτιμηθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο, αν συντρέχει ένας από τους λόγους του άρθρου 1595, αν ο ίδιος αποποιείται την επιτροπεία ή αν αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του ανηλίκου. Έως το διορισμό του επιτρόπου έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 1601 και 1602 (διορισμός προσωρινού επιτρόπου, έπειτα από σχετικό αίτημα χορήγησης προσωρινής διαταγής από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών).
Δεν διορίζεται επίτροπος, σύμφωνα με το άρθρο 1595 του Αστικού Κώδικα: 1. Αυτός που δεν έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα. 2. Ο ενήλικος, για τον οποίο έχει διοριστεί προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης, σύμφωνα με το άρθρο 1672 Α.Κ. 3. Όποιος αποκλείστηκε από την επιτροπεία με διάταξη τελευταίας βούλησης εκείνου που δικαιούται να υποδείξει το πρόσωπο του επιτρόπου.
Κρίσιμο στοιχείο, για τον διορισμό του κατάλληλου επιτρόπου, αποτελεί το συμφέρον του ανηλίκου. Εξ’αυτού του λόγου, το Δικαστήριο αποφασίζει πάντα με γνώμονα το συμφέρον του ανηλίκου, για τον προσδιορισμό του οποίου εξετάζεται πρωταρχικά ο συναισθηματικός δεσμός με τα άλλα πρόσωπα και δευτερευόντως η περιουσιακή κατάσταση των τελευταίων.
Η έννοια του επιτρόπου είναι απαραίτητη για τη διεκπεραίωση πλείστων ζητημάτων τα οποία αφορούν στον ανήλικο. Ειδικότερα, με την επιτροπεία και τον συνακόλουθο διορισμό επιτρόπου, ρυθμίζεται επί της ουσίας η επιμέλεια του ανηλίκου, την οποία πλέον έχει και ασκεί ο επίτροπος. Περαιτέρω, με άδεια του εποπτικού συμβουλίου ο επίτροπος δικαιούται στο όνομα του ανήλικου να εκμισθώνει ή να μισθώνει ακίνητα, να συνάπτει σύμβαση με αντικείμενο την παροχή της εργασίας του ανηλίκου ή σύμβαση μαθητείας και να επιχειρεί κάθε άλλη πράξη που υπερβαίνει τα όρια της τακτικής διαχείρισης εκτός της διάθεσης και εκποίησης περιουσιακών στοιχείων του ανηλίκου (όπου απαιτείται ειδική άδεια δικαστηρίου), να αποδέχεται ή να αποποιείται κληρονομία καθώς και πολλά άλλα.
Οι εξειδικευμένοι στο οικογενειακό δίκαιο συνεργάτες του γραφείου μας, αναλαμβάνουν με επαγγελματισμό και ακεραιότητα υποθέσεις αναγνώρισης – προσβολής της πατρότητας ή της μητρότητας τέκνων, περιουσιακών αξιώσεων μεταξύ των συζύγων, θέση προσώπων σε δικαστική συμπαράσταση, υιοθεσίες κ.λπ., με απόλυτη εχεμύθεια και σεβασμό στη λεπτότητα των συναφών υποθέσεων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία της δικαστικής προσβολής πατρότητας του τέκνου, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλέφωνα 210 5155994, 211 0131115, 6959406687 ή στο email: info@kerchanatzidou-law.gr.